Dinsdag 16 oktober 2018 - dag 3

Vandaag gaan we naar de meest noordelijke plek van Estland: Kivioli. Een bustocht van anderhalf uur. Een herfstzon die laag aan de hemel staat verandert het uitgestrekte landschap waar we doorheen rijden in meer gele, bruine en rode kleuren dan we ooit eerder zagen. De natuur laat zich vandaag op haar best zien.

Langs de route zien we prachtige, oude, soms wat vervallen huisjes en schuurtjes, die in sommige gevallen wat Pippi Langkousachtig aandoen.

Na een enkele rotonde, slecht onderhouden Sovjet flats en een mijnwerkersgebied, vinden we in dit landschap de Ettevotlik school. Het grijze gebouw met veel beton en hekwerk er omheen maakt op ons in eerste instantie een wat sombere indruk.

Eenmaal binnen worden we verrast door Youri. Een ontzettend vriendelijke jongeman. Een leerkracht

die, zoals later blijkt, met veel passie voor de klas staat. Hij heeft voor dit uiterst noordelijke deel van Estland gekozen om het verschil te maken dat hij in de wereld wil zien.

Onze gastvrouw is Heidi Uustal, het hoofd van de school. Ze staat ons in een grote aula op te wachten, naast wat tafels met koffie en door de kinderen gebakken koeken. Na een kort welkomstwoord, staan al snel wat oudere scholieren achter ons te popelen om ons rond te leiden.

In verschillende groepen worden we door de gangen van diverse etages geleid en krijgen wij alle ruimte om vragen te stellen. Het is duidelijk dat onze komst uiterst grondig is voorbereid: van iedere leerkracht en van ieder kind krijgen we een vriendelijke glimlach. Deuren worden geopend om ons de lokalen en het onderwijs te laten zien. Al snel zijn we het allemaal met elkaar eens: we voelen ons welkom en de sfeer is goed. En dat is eigenlijk een bijzondere constatering, want, zoals later door het hoofd van de school wordt opgemerkt: buiten Tallinn is nog veelal een strikte scheiding tussen Russische en Estse scholen zichtbaar.

Deze school wil zich daarin onderscheiden en streeft ernaar om in 2025 een community school te zijn, waar plaats is voor zowel de Estse als Russische kinderen -in één klas. Navraag leert dat de overheid het laat liggen om deze tweedeling aan te pakken. Met als gevolg dat de uitgangspositie van de Russische kinderen achterblijft bij die van hun Estse leeftijdsgenoten. Maar er gloort licht aan de horizon. Een van de gidsen vertelt dat ze op deze school ook Russische vrienden en vriendinnen heeft. Taal is daarin soms nog wel een barrière. Het is mooi om te zien dat op lokaal niveau door leerkrachten wél wordt gewerkt aan de integratie van beide bevolkingsgroepen.

Op de terugweg naar Tallinn reageren diverse directeuren op dit schoolbezoek...

Paul en Frank:
‘We zijn geraakt door de woorden van Heidi. Wat een passie zien we terug in haar verhaal. Maar ook in dat van Youri. En wat een contradicties... De koude oorlog is hier nog half gaande. Youri is zo’n jongen die het verschil wil maken. Er zit wilskracht in hem. Maar ook in de andere leerkrachten die we spraken. Dit zijn de missionarissen die deze tijd nodig heeft.'

Margreet:
'Misschien is dit wel 'The Secret'. Authentieke leraren die kinderen onderwijzen te leren en te leven. Ook zie ik een pleidooi voor de academische leerkracht terug in het verhaal van Youri. Geld is voor hem geen motivatie. Hij is hier om iets te kunnen betekenen voor de toekomst van zijn land.'

Eef en Joost:
‘We spraken zojuist een leerkracht. Wat een dynamische meid. Ze vertelde dat het voor Russische kinderen lastig is om een inhaalslag te maken. Zij heeft de grote stad verlaten om hierbij te helpen. Je ziet de toekomstvisie in haar ogen. Ze is zelf een kind van Russische ouders; ze weet wat deze kinderen nodig hebben.’

Antoine, Lilian, Titia en Antoinette:
‘Wat een warmte voelen we op deze school. We hebben begrepen dat deze directeur er drie jaar geleden mee wilde stoppen. Ze vond de situatie troosteloos en wist niet hoe het verder moest. Men heeft toen op haar ingepraat. En met goede moed vervolgt ze nu haar pad.’

Yvonne en Adrienne:
‘Wat een interessante ervaring. En wat komt dit menselijk op ons over. Hier zouden we onze kinderen wel op school willen hebben. Ze zijn relaxt en open. Ze zitten niet in een keurslijf. We zijn ook wel stikjaloers op de gigantische ruimten die zij tot hun beschikking hebben. Een houtwerk lokaal, een keuken... Alles is goed onderhouden en vooral het sociale aspect wordt belicht. Talenten worden benut. Wat een bevlogen directeur en leerkrachten.’

Morgen begint het echte congres. Een ontmoeting tussen zo’n 600 collega’s uit 27 verschillende landen. Wat zal ons binden?